Bestemming: Italië – Basilicata

Geschiedenis

De geschiedenis van Basilicata is erg oud: er zijn sporen van het grootse Magna Graecia, de opwindende middeleeuwen, de fiere Noormannen en de Zwaben die in de verschillende kastelen verspreid over het grondgebied waren. Griekse kolonisten arriveerden tussen de 8e en 7e eeuw voor Chr. aan de Ionische kust. Zij stichten de steden Eraclea, Metaponto en Siri; toen kwamen de Lucaniërs en de Romeinen. De Noormannen maakten van Melfi hun hoofdstad en het was in deze periode (11e eeuw na Christus) dat de naam Basilicata, van Byzantijnse oorsprong, voor het eerst in de documenten verscheen. Het Lucaanse volk steunde Garibaldi na de periode van totale verlatenheid onder de Bourbons, maar zelfs na de annexatie bij het Koninkrijk Italië verbeterden de omstandigheden niet, de armoede werd zelfs nog dramatischer, wat leidde tot piraterij, rondtrekkende bendes en emigratie.

Territorium

De oppervlakte neemt een dertigste van Italië in beslag en het is de dunstbevolkte regio na Valle d’Aosta. De vier rivieren, Agri, Sinni, Basento en Bràdano, die afdalen tussen de bergen naar de zee hebben het land uitgesleten in vier voren, die lopen van de Apennijnen naar de vlakke noordwestelijke oever van de Golf van Taranto in de Ionische Zee en naar de vlakte van Metaponto en tot de Golf van Policastro aan de Tyrreense kant. Voor de rest zijn er voornamelijk heuvels en bergen, van de Pollino en de Sirino in het zuiden tot Vùlture, een uitgedoofde vulkaan, in het noorden. De dorpen liggen op grotere hoogten omdat de bevolking zich heeft teruggetrokken van de kust en van de vallei om in de bergen te leven.

Klimaat

Basilicata heeft een mediterraan klimaat langs de kusten en een landklimaat in het binnenland. Het klimaat is dus erg variabel, afhankelijk van de locatie. Verder heeft invloed het feit dat het wordt bepaald door drie maritieme kanten: de Ionische, Tyrreense en Adriatische.

De circulatie van wind en luchtstromingen zijn afhankelijk van de talrijke bergen die, de wolkenformaties uit de Tyrreense Zee blokkeren en er zo toe bijdragen dat het Tyrreense zijde meer regenachtig is. De beste tijd voor een reis naar Basilicata is van mei tot september, omdat er dan weinig regen valt en de temperaturen, zelfs die van de zee, perfect zijn. In de zomermaanden Juli-Augustus kan het erg warm zijn in Basilicata.

De keuken en lokale producten

Basilicata is ook een perfecte bestemming voor gastronomie- en wijntoerisme, aangezien de aanwezigheid van Grieken, Byzantijnen, Romeinen, Zwaben, Saracenen en Noormannen talrijke invloeden hebben achtergelaten in de gerechten, een mix van unieke en onherhaalbare smaken creërende. Wat echter alle meest karakteristieke gerechten verenigt, is de extreme eenvoud, de erfenis van een boeren- en arm verleden. In Matera is er bijvoorbeeld een typisch gerecht, de crapiata, een peulvruchten graansoep. Onder vleesgerechten vinden we lamsgerechten, gekookt op verschillende manieren, en de erg populaire pignata, oftewel schapenvlees gekookt met groenten in een stoofpot. De zuiveltraditie is ook erg voelbaar en typische kazen zijn de canestrato van Moliterno, de casieddu van geit, de pecorino van Filiano en de pedraccio van de Pollino. Lucanica is de koningin van de worsten, vooral in Picerno en Cancellara en dan is er ook het beroemde Matera-brood dat aandacht verdient. Onder de desserts mag je de geglazuurde taralli, de geraspte citrusschil walnootsnoepjes en de ricotta-cakes niet missen. Aglianico del Vulture, een fantastische wijn, is de bekendste uit Basilicata.

Bezienswaardigheden

De beste manier om Basilicata te leren kennen is van kust tot kust reizen, precies zoals in de film met de beroemde Italiaanse acteur Rocco Papaleo. De reis begint in Maratea, dat het enige gebied is dat uitkijkt over de Tyrreense Zee met intern een zeer gevarieerd landschap dat wordt gedomineerd door de bergen, die plotseling bossen, hooggelegen dorpen en grillige kusten laten zien. De stad Maratea wordt gekenmerkt door smalle en langgerekte middeleeuwse steegjes, die uitkomen op pleinen met kerkjes. ’s Avonds komt de stad tot leven dankzij de aanwezigheid van talrijke clubs, barren en restaurants. Ten zuiden van Maratea zijn er ook veel stranden, geschikt om te snorkelen. Aan de Ionische kust, van Metaponto tot Nova Siri, een stad op de grens met Calabrië, zijn er veel getuigenissen van Magna Grecia, vooral in het archeologische park van de Metaponto. Na een stop in Pisticci en Scansano, gaan we verder richting Policoro om het oude Eraclea en ook het natuurreservaat Pantano te bezoeken.

Deze prachtige regio is onlangs herontdekt, mede dankzij Matera, uitgeroepen tot Culturele Hoofdstad van Europa 2019; deze gebeurtenis wierp de nationale en internationale schijnwerpers op een regio die veel te lang genegeerd is. De Sassi di Matera zijn het oudste deel van de stad: het zijn grotten, huizen gebouwd door de rots uit te hakken. Deze structuren zijn vaak met elkaar verbonden door ondergrondse grotten en gangen. Het landschap is hier zeer suggestief dankzij de integratie tussen rots en architectuur die een scenario van onvergelijkbare schoonheid heeft gevormd. In het verleden waren de Sassi di Matera boerenwoningen, tegenwoordig worden ze beschouwd als een ongeëvenaarde toeristische attractie en zijn nu vaak restaurantjes of B&B.